www.awans.net
Publikacje nauczycieli
 › strona g³ówna › archiwum › indeks autorów › forum › kontakt

Joanna Piaskowska,   Zespó³ Szkó³ w Go³êbiewku

Scenariusz akademii z okazji ¦wiêta Niepodleg³o¶ci

Recytator 1:
S³owa ojczyzna nie nale¿y wymawiaæ zbyt czêsto
Ani zbyt szybko, aby nie zatraci³o sensu
Powierzonego przez przodków. Lepiej s³owo to
Po prostu zawin±æ w p³ótna strzêp i po³o¿yæ
Na dno rodzinnej szkatu³y, pomiêdzy srebrne monety
I fotografie z rdzawymi plamami, jakie odziedziczyli¶my.
S³owo ojczyzna nale¿y czasem wydobywaæ, na przyk³ad
Na ¦wiêto Zmar³ych lub ¦wiêto Zmartwychwstania, i
K³a¶æ na bia³ym obrusie; polerowaæ, jak siê przeciera
Zmêczone oczy, a¿ zab³y¶nie u¶miechem ironii
Mickiewiczów.
(B. ¯urakowski: "Wiersz dydaktyczny")

Recytator 2:
11 listopada ¶wiêtujemy odzyskanie niepodleg³o¶ci. Jest to data symboliczna, bowiem nie sposób jednoznacznie okre¶liæ, kiedy Polska ponownie sta³a siê suwerenna. W 1918 roku 11 listopada by³ jednym z wielu wa¿nych dni dla kszta³towania siê pañstwa polskiego. Jednak to w³a¶nie wtedy zakoñczy³a siê I wojna ¶wiatowa, a w Warszawie przekazano dowództwo nad wojskiem polskim Józefowi Pi³sudskiemu - dlatego dzieñ ten sta³ siê symbolem odzyskanej wolno¶ci.
(z podrêcznika "Miêdzy nami" dla klasy V, Gdañskie Wydawnictwo O¶wiatowe)

Recytator 3:
Ach, jak¿e mi nie mówiæ o tych dniach rado¶ci,
o tej chmurnej jesieni, gdy w szumi±cym w szumi±cym wietrze
szed³ nad miastem rodzinnym pierwszy powiew wolno¶ci.
Kiedy¶my pe³n± piersi± pili to powietrze,
noc± w ciemnych alejach st³oczeni szpalerem
czekaj±c, a¿ zap³onie ¶wit nad Belwederem.
Jak¿e ciebie przywitaæ, radosna swobodo?
i czym uczciæ najpiêkniej? Chyba tym u¶miechem
i m³odzieñczej poezji burzliw± urod±,
co sz³a ¶piewem przez miasto i wraca³a echem.
(Antoni S³onimski: "Niepodleg³o¶æ")

Recytator 4:
Ziemia trudnej jedno¶ci. Ziemia ludzi szukaj±cych w³asnych dróg.
Ziemia d³ugiego podzia³u po¶ród ksi±¿±t jednego rodu.
Ziemia poddana wolno¶ci ka¿dego wzglêdem wszystkich.
Ziemia na koniec rozdarta przez ci±g prawie sze¶ciu pokoleñ,
Rozdarta na mapach ¶wiata! a jak¿e¿ w losach swych synów!
Ziemia poprzez rozdarcie zjednoczona w sercach Polaków jak ¿adna.
(Karol Wojty³a: "***")

Recytator 5:
Nasze pomniki
s± dwuznaczne
maj± kszta³t do³u

nasze pomniki
maj± kszta³t
³zy

nasze pomniki
budowa³ pod ziemi± kret

nasze pomniki
maj± kszta³t dymu
id± prosto do nieba
(Tadeusz Ro¿ewicz: "Pomniki")

Recytator 6:
oblicze ojczyzny

ojczyzna to kraj dzieciñstwa
miejsce urodzenia
to jest ta ma³a najbli¿sza
ojczyzna

miasto miasteczko wie¶
ulica dom podwórko

pierwsza mi³o¶æ
las na horyzoncie
groby

w dzieciñstwie poznaje siê
kwiaty zio³a zbo¿a
zwierzêta
pola ³±ki
s³owa owocne

ojczyzna siê ¶mieje

na pocz±tku ojczyzna
jest blisko
na wyci±gniêcie rêki

dopiero pó¼niej ro¶nie
krwawi
boli
(Tadeusz Ró¿ewicz: "***")

Recytator 7:
Tutaj g³aszcz± powietrze skrzyde³ka jaskó³ek,
tutaj ob³ok, jak bocian, na topoli siada.
Tu maki czerwieniej± - zbó¿ serduszka czu³e -
i na ³±ce siê pas± z³otych jaskrów stada.

Tutaj wierzba ko¶lawa jak zielona kwoka
pod skrzyd³a bierze ptactwo, co w jej cieniu æwierka.
Tutaj deszczyk lipcowy, co sfrun±³ z wysoka,
uk³ada modrych ka³u¿ ¶wiec±ce lusterka.

Tutaj paj±k w sw± siatkê kroplê rosy z³owi³,
tu wa¿ka jak kokarda na trzcinie zawis³a,
sroczka skrzeczy na p³ocie: "Jad± go¶cie nowi!"
i od gór a¿ do Gdañska niebo sp³awia Wis³a.

Tu ro¶nie kwiat, gdzie tylko p³omieñ s³oñca padnie,
tutaj skoczna wiewiórka szele¶ci na so¶nie.
Lecz co to znaczy - Tutaj? Czy kto¶ z was odgadnie,
w jakim to wszystko kraju ¶wieci, pachnie ro¶nie?
(J. Ficowski: "Tutaj")

Piosenka "Powrócisz tu" wykonaniu Ireny Santor (z p³yty "Niezapomnine przeboje, cz. I").

Recytator 8:
A czy znasz ty, bracie m³ody,
Twoje ziemie, twoje wody?
Z czego s³yn±, kêdy gin±
W jakim kraju i dunaju?

A czy znasz ty, bracie m³ody,
twojej ziemi bujne p³ody?
Pola bitew, ojców groby -
I pomniki starej doby?
Twe kurhany i mogi³y
I twe dzieje, co siê ¶æmi³y?

A czy wiesz ty, co tam stoi
Po tej ziemi popisano?
Co mi³o¶ci twe ukoi?
Co pu¶cizn± tobie dano?

A czy wiesz ty, co w nich le¿y?
O, nie zawsze, o, nie wszêdzie,
M³ody orle, ci tak bêdzie
Jako dzisiaj przy macierzy!

Trzeba bêdzie siê na³amaæ
Z sob±, z lud¼mi, z ¿yciem, z losem
I nie wolno Bogu k³amaæ
I pod lada upa¶æ ciosem.

Trzeba bêdzie wa¿yæ, s³u¿yæ,
Milczeæ, cierpieæ i wojowaæ!
I niejedno mi³e zburzyæ,
I inaczej odbudowaæ...

Kto tam zgadnie, gdzie osi±dziesz,
jak± wod± w ¶wiat pop³yniesz,
W której stronie walczyæ bêdziesz
I od czyjej broni zginiesz?...
(Wincenty Pol: "Pie¶ñ o ziemi naszej" - fragment)

Recytator 9:
Kwiaty nad Wis³± mazowieckie,
stokrotki, fio³ki i kaczeñce,
zielone wiechy nad Warszaw±,
kwieciste nad domami wieñce.

Kwiaty znad Odry, g±szcze ró¿,
stukolorowe pióra pawie,
w parkach Szczecina i Opola,
w ma³ych ogródkach pod Wroc³awiem.

Kaliny, malwy bia³ostockie,
lubelskie, bujne winogrady,
dziewanny z³ote pod Zamo¶ciem
i w Kazimierzu bia³e sady.

Kwiaty nad Wis³±, Narwi±, Bugiem,
zbierane w s³oñcu, przy ksiê¿ycu,
kocham was, kwiaty mej Ojczyzny,
nad Odr±, Wart± i Pilic±.
(Tadeusz Kubiak: "Kwiaty ojczyste")

Recytator 10:
I có¿ powiedz± tomy s³owników,
Lekcje historii i geografii,
Gdy tylko o niej mówiæ potrafi
Krzak bzu kwitn±cy i ¶piew s³owików.

Choæ jej granice znajdziesz na mapach,
Ale o tre¶ci, co je wype³nia,
Powie ci tylko ksiê¿yca pe³nia
I mg³a nad ³±k±, i li¶ci zapach.

Pytasz siê synu, gdzie jest i jaka?
W niewymierzonej krainie le¿y.
Jest w ka¿dym wiernym sercu Polaka,
Co o ni± walczy³, cierpia³ i wierzy³.

W szumie go³êbi na starym rynku,
W ksi±¿ce poety i na budowie,
W codziennej pracy, w ¿yczliwym s³owie,
Znajdziesz j± w ka¿dym dobrym uczynku.
(Antoni S³onimski: "Polska")

Recytator 11:
Gdybym ja by³ Szwajcarem, sta³bym ja na warcie,
Gdybym ja by³ Moskalem, mówi³bym otwarcie,
Gdybym ja by³ Francuzem, nie by³bym ja dumnym,
Gdybym ja by³ Anglikiem, by³bym ja rozumnym,
Gdybym ja by³ Turczynem, nigdy bym nie fuka³,
Gdybym ja mia³ byæ W³ochem, ja bym nie oszuka³,
Gdybym ja by³ Prusakiem, nigdy bym nie ³upi³,
Gdybym ja mia³ byæ Niemcem, ja bym siê nie upi³,
Gdybym ja by³ Hiszpanem, ja bym by³ pokornym,
Gdybym ja by³ Wêgrzynem, da³bym wina tanio,
A jak to byæ Polakiem, gdy Polaków gani±.
Niedobrze byæ nierz±dnym, s³abym, mizerakiem,
Prawda, jednak mi mi³o mówiæ, ¿em Polakiem
(Ignacy Krasicki: "[Gdybym ja by³ Szwajcarem]")

Piosenka Agnieszki Osieckiej "Ucz siê polskiego" (z p³yty "Ocean Burz").

Recytator 12:
Kochasz ty dom, rodzinny dom,
Co w letni± noc, skró¶ srebrnej mg³y,
Szumem swych lip wtórzy twym snom
A cisz± sw± koi twe ³zy?

Kochasz ty dom, ten stary dach,
Co prawi ba¶ñ o dawnych dniach,
Omsza³ych wrót rodzinny próg,
Co wita ciê z cierniowych dróg?

Kochasz ty dom, rze¼wi±c± woñ
Skoszonych traw i p³owych zbó¿,
Wilgotnych olch i dzikich ró¿,
Co g³ogom kwiat wplataj± w skroñ?

Kochasz ty dom, ten ciemny bór,
Co szumów swych potê¿ny ¶piew
I duchów jêk, i wichrów chór
Przelewa w sw± kipi±c± krew?

Kochasz ty dom, rodzinny dom,
Co wpo¶ród burz, w zw±tpienia dnie
Gdy w duszê ci uderzy grom,
Wspomnieniem swym ocala ciê?

O, je¶li kochasz, je¶li chcesz
¯yæ pod tym dachem, chleb je¶æ zbó¿,
sercem ojczystych progów strze¿,
Serce w ojczystych ¶cianach z³ó¿!...
(Maria Konopnicka: "Pie¶ñ o domu")

Recytator 13:
¦wiêta mi³o¶ci kochanej ojczyzny,
Czuj± ciê tylko umys³y poczciwe!
Dla ciebie zjad³e smakuj± trucizny,
Dla ciebie wiêzy, pêta nie zel¿ywe.
Kszta³cisz kalectwo przez chwalebne blizny,
Gnie¼dzisz w umy¶le rozkoszy prawdziwe,
Byle ciê mo¿na wspomóc, byle wspieraæ,
Nie ¿al ¿yæ w nêdzy, nie ¿al i umieraæ.
(Ignacy Krasicki: "[¦wiêta mi³o¶ci kochanej ojczyzny]")

Recytator 14:
Bez tej mi³o¶ci mo¿na ¿yæ,
mieæ serce suche jak orzeszek,
malutki los naparstkiem piæ,
z dala od zgryzot i pocieszeñ,
na w³asn± miarê znaæ nadziejê,
w mroku kryjówkê sobie uwiæ,
o blasku próchna mówiæ "dnieje",
o blasku s³oñca nic nie mówiæ.

Jakiej mi³o¶ci brak³o im,
¿e s± jak okno wypalone,
rozbite szk³o, rozwiany dym,
jak drzewo z nag³a powalone,
które za p³ytko wros³o w ziemiê,
któremu wyrwa³ wiatr korzenie
i jeszcze ¿yje cz±stkê czasu,
ale ju¿ traci swe zielenie
i ju¿ nie szumi w chórze lasu?

Ziemio ojczysta, ziemio jasna,
nie bêdê powalonym drzewem.
Codziennie mocniej w ciebie wrastam
rado¶ci±, smutkiem, dum±, gniewem.
Nie bêdê jak zerwana niæ.
Odrzucam pusto brzmi±ce s³owa.
Mo¿na nie kochaæ ciê - i ¿yæ,
ale nie mo¿na owocowaæ.
(Wis³awa Szymborska: "Gawêda o mi³o¶ci ziemi ojczystej"- fragment)



Tej samej Autorki:
Po¿egnanie ze szko³± - Scenariusz programu artystycznego przygotowanego przez klasy VI

Publikacja dodana do Archiwum Internetowego Serwisu O¶wiatowego AWANS.NET 22 pa¼dziernika 2004 r. do góry

Copyright © 2004 AWANS.NET