|
|
Elżbieta Miękina, Przedszkole nr 9 w Mikołowie
|
|
Wykorzystanie filmu dydaktycznego na zajęciach z wychowania umysłowego
|
|
Film jako jeden ze środków wychowawczo - dydaktycznych skutecznie oddziałuje na dzieci. Stosowanie go na zajęciach z wychowania umysłowego może przyczynić się do realizacji wielu haseł programowych.
Dzieci zwykle żywo uczestniczą w akcji filmowej, często identyfikując się z bohaterami. Razem z nimi przeżywają różne przygody, a przy okazji zdobywają szereg nowych wiadomości. Ta forma zdobywania wiedzy o świecie jest jak najbardziej dostosowana do możliwości dziecka w wieku przedszkolnym: dziecko bawiąc uczy się.
Zdobywając nowe wiadomości dzieci jednocześnie wzbogacają swój słownik o nowe nazwy. Film przedstawiający zdarzenia jest okazją do prowadzenia ćwiczeń słownikowych z zakresu nazw czynności, nazw stosunków oraz określeń następstwa czasowego. Inspiruje dzieci do dłuższych swobodnych wypowiedzi. Dla nauczycielki będzie to okazja do sprawdzenia, czy dziecko zdobyło pewne umiejętności posługiwania się językiem przewidzianym programem wychowania, np. czy umie zdawać relację ze zdarzenia w sposób zrozumiały dla słuchacza.
Ponadto film stając się tematem zabaw stwarza okazję do ćwiczeń
w posługiwaniu się określonymi wyrazami czy zwrotami. Z powodzeniem można go stosować jako bodziec wyzwalający dłuższe, swobodne wypowiedzi dzieci w grupie najstarszej, natomiast w grupie 4- i 5- latków film może być okazją do wypowiedzi kierowanych przez nauczyciela.
Maria Kielar podaje, że: "zarówno dzieci młodsze, jak i starsze dzieci znacznie więcej mówią po obejrzeniu filmu, niż w czasie innego rodzaju zajęć na terenie przedszkola".
Film pokazując zdarzenia może stanowić okazję do ćwiczeń w wykrywaniu przyczyn i skutków. Sprawdzoną metodą tego rodzaju ćwiczeń jest projekcja przerywana z zachowaniem przerwach pytań o przyczynę i skutek pokazywanego w danym momencie zdarzenia.
Zdaniem Marii Kielar: "ćwiczenia takie można rozpocząć z dziećmi w wieku 5 lat. W pracy z dziećmi starszymi można zwrócić uwagę na bardziej skomplikowane relacje np. zależność między dwoma zjawiskami oddalonymi w czasie, występowanie wielu przyczyn jednego zjawiska itp.".
Film stanowi dobrą okazję do ćwiczeń w rozwijaniu myślenia krytycznego u dzieci. Do tego celu szczególnie nadają się filmy przedstawiające jakieś humorystyczne niedorzeczności. Analizując takie momenty w filmie dzieci uczą się rozumieć dowcipy, humor.
Film może stanowić dobry materiał do ćwiczeń we wnioskowaniu. Chcąc odkryć nadrzędną myśl zawartą w filmie dziecko musi wykryć różne relacje zachodzące między postaciami i zdarzeniami oraz powiązać je w sensowną całość.
W wyniku przeprowadzonych przez Marię Kielar eksperymentów stwierdzono, że tę skomplikowaną operację myślową w postaci wykrycia morału filmu potrafi przeprowadzić z dużym powodzeniem część dzieci z najstarszej grupy. Większość dzieci w wieku 5 i 6 lat jest w stanie odczytać nadrzędną myśl filmu przy pomocy nauczycielki.
Film to nie tylko ruch kamery, lecz przede wszystkim ruch filmowych obiektów. Zjawisko ruchu w ogóle zwraca na siebie uwagę, gdyż jest najsilniejszym bodźcem wzrokowym. Ruch ma własności "hipnotyczne", jest czymś, co urzeka i fascynuje dziecko.
"Ruch jest alfą i omegą filmu, prawdopodobnie powoduje "efekt rezonansu", wywołując u odbiorcy reakcje kino - statyczne, jak odruchy mięśniowe i impulsy motoryczne" (J. Hryniewski).
Samo śledzenie ruchomych obrazów, z których każdy pojawia się na krótko na ekranie i już nie powraca, stanowi dobrą okazję do rozwijani u dzieci spostrzegawczości. "Dziecko uczy się identyfikować postacie i przedmioty na zmieniających się obrazach. Z czasem potrafi odczytywać obrazy przedstawiające jedynie część przedmiotu lub ukazujące go w nieznanym dotąd dziecku położeniu".
Można zatem powiedzieć, że film jest dla dziecka dobrą szkołą spostrzegawczości i myślenia.
Cytaty pochodzą z następujących prac:
- Kulik: "Mój film", Warszawa 1962.
- M. Kielar: "Rola filmu animowanego w pracy dydaktyczno - wychowawczej przedszkola", Warszawa 1978
- J. Hryniewski: "Film skuteczna pomocą dydaktyczną", Warszawa 1970.
|
| Publikacja dodana do Archiwum Internetowego Serwisu
Oświatowego AWANS.NET 6 marca 2004 r. |
| |
