Czas trwania zajęć:
2 godziny lekcyjne.
Cel ogólny:
Dokonanie ogólnej charakterystyki plastydów, ich budowy, kształtu i funkcji.
Osiągnięcia uczniów:
Po zajęciach uczeń powinien:
- wiedzieć, że plastydy występują wyłącznie w komórkach roślinnych,
- rozróżniać plastydy wśród innych organelli komórkowych,
- dokonać podziału plastydów na chloroplasty, chromoplasty i leukoplasty,
- podawać przykłady organów roślin, w których występują te plastydy,
- wskazywać określone plastydy na preparacie mikroskopowym i rysunkach,
- wymieniać istotne cechy budowy plastydów,
- porównywać plastydy pod kątem występowania, kształtu, obecności barwników i pełnionych funkcji,
- dostrzegać i wyjaśniać związki między budową a funkcją plastydów,
- porównywać obraz spod mikroskopu z rysunkiem w podręczniku,
- sprawnie posługiwać się mikroskopem,
- samodzielnie zdobywać wiedzę z różnych źródeł informacji,
- samodzielnie i aktywnie wyciągać wnioski,
- zgodnie współpracować z członkami grupy.
Metody pracy:
- laboratoryjno - grupowa,
- praca z tekstem i obserwacje mikroskopowe wg instrukcji,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- mikroskopy oraz sprzęt do wykonywania preparatów mikroskopowych,
- materiał roślinny: kora drzewa z zielonym nalotem, świeże pędy moczarki kanadyjskiej, nitki skrętnicy, owoce jarzębiny i róży, korzeń marchwi, liście trzykrotki, bulwy ziemniaka, cebula,
- plansza: Budowa komórki roślinnej,
- plansza: Glony,
- kserokopie zdjęć i rysunków spod mikroskopu,
- zestawy materiałów źródłowych,
- instrukcje dla poszczególnych grup.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
- Wyjaśnienie celu zajęć.
- Uczniowie przedstawiają swoje wiadomości na temat plastydów i proponują metody wzbogacenia posiadanej wiedzy.
- Planowanie pracy na zajęciach.
- Podział plastydów na chloroplasty, chromoplasty i leukoplasty.
- Analiza budowy plastydów na podstawie rysunków chloroplastów spod mikroskopu elektronowego.
- Omówienie instrukcji do ćwiczeń. Uwzględnienie w nich propozycji uczniów.
Faza realizacyjna
- Praca w grupach 3 osobowych. Uczniowie, dzieląc się zadaniami, wykonują polecenia zawarte w instrukcji.
- Liderzy grup referują wyniki pracy swojego zespołu, a pozostali uczniowie uważnie wysłuchują wypowiedzi swoich kolegów.
Faza podsumowująca
- Zestawienie, opracowanie i porównanie otrzymanych wyników.
- Opracowanie wniosków końcowych.
- Dokonanie charakterystyki porównawczej plastydów - uzupełnienie tabeli.
Zestawienie wiadomości o plastydach
| Cechy porównawcze |
Chloroplasty |
Chromoplasty |
Leukoplasty |
| Występowanie |
W organach rośliny wystawionych na działanie światła. |
W wielu mięsistych owocach, korzeniach marchwi, płatkach korony wielu roślin, w pyłku kwiatowym. |
W komórkach, które nie podlegają bezpośredniemu oddziaływaniu światła. Szczególnie obficie występują w komórkach organów spichrzowych np. bulw, kłączy. |
| Kształt |
U glonów w postaci wstęg, płytek, siateczek, u roślin wyższych - soczewkowaty. |
Mogą mieć kształt płatowaty, wielokątny, kulisty, wrzecionowaty. |
Najczęściej prawie kulisty, soczewkowaty, nitkowaty lub wrzecionowaty. |
| Posiadane barwniki |
- Chlorofil
- Karoten
- Ksantofil
|
|
|
| Rola |
Biorą udział w procesie fotosyntezy. Nadają zielone zabarwienie nadziemnym pędom rośliny. |
Nadają barwę kwiatom i owocom (związek z zapylaniem kwiatów i rozsiewaniem owoców). Wywołują jesienne barwy uprzednio zielonych liści. Karoten bierze udział w budowie witaminy A. |
Biorą udział w tworzeniu i magazynowaniu substancji zapasowych (skrobi, białek i tłuszczów). |
Plastydy mogą przechodzić jedne w drugie:
Pobierz załącznik do konspektu zajęć. Załącznik zawiera instrukcje dla poszczególnych grup.
Załącznik zapisany jest w formacie .pdf, który obsługiwany jest przez program Adobe Acrobat Reader.
Tej samej Autorki:
Budowa i czynności układu moczowego - prezentacja programu PowerPoint
|
