|
Jak w dobie gwałtownych zmian w technice, nauce i społeczeństwie kształtować silnego wewnętrznie i psychicznie młodego człowieka - jest to zagadnienie niezwykle pasjonujące. Poniższy materiał ma być jedynie próbą odpowiedzi na to pytanie, które my, nauczyciele często zadajemy sobie w czasie naszych pedagogicznych zmagań.
Kształtowanie to możliwe jest między innymi poprzez obcowanie z tekstem literackim, czyli z dziełem sztuki jako źródłem wartości. Koncepcja pedagogiczna "wychowanie przez sztukę" odwołuje się do sztuki w rozległym tego słowa znaczeniu. Edukacja wczesnoszkolna korzysta z ważnego jej ogniwa - literatury, która wyzwala w dzieciach głębokie wewnętrzne doznania estetyczne, maluje obraz świata, ukonkretnia fakty i zjawiska, interpretuje rzeczywistość.
Poszukując coraz bogatszych form kształtowania właściwych postaw dziecka i budzenia w nim aktywnego czytelnika, opracowałam scenariusz zajęć zintegrowanych z wykorzystaniem tekstu literackiego "Idzie niebo ciemną nocą" Ewy Szelburg - Zarembiny (lektura dla klasy II).
Tytuł cyklu:
Praca z tekstem - lekturą "Idzie niebo ciemną nocą" Ewy Szelburg - Zarembiny.
Temat:
Obrazy zmian zachodzących w przyrodzie jesienią w wierszach Ewy Szelburg - Zarembiny ze zbioru "Idzie niebo...".
Etap edukacyjny:
Kształcenie zintegrowane - klasa II.
Czas trwania i miejsce:
45 minut, sala lekcyjna.
Cele ogólne:
- wyposażenie uczniów w podstawową wiedzę o zmianach zachodzących w przyrodzie jesienią przez kontakt z wierszami i muzyką;
- rozbudzanie zainteresowań twórczością patronki szkoły i muzyką;
- kształtowanie umiejętności kulturalnego spędzania czasu wolnego.
Cele operacyjne - zakładane efekty:
Uczeń:
- rozumie wybrane utwory o tematyce jesiennej;
- bogaci słownictwo poprzez określenia poetyckie;
- formułuje kilkuzdaniową wypowiedź opisującą jego wrażenia, doznania, przeżycia;
- poprawnie czyta utwory z uwzględnieniem znaków przestankowych.
Formy pracy uczniów:
zbiorowa, indywidualna.
Metody pracy:
oparte na słowie, przeżyciach i działaniu.
Pomoce dydaktyczne:
teksty wybranych wierszy ("Szara godzina", "Listopad") ze zbioru "Idzie niebo...", ilustracje do wierszy, utwory muzyczne na taśmach magnetofonowych, magnetofon, zeszyt lektur dla klasy II, wystawka poświęcona autorce (kserokopie fotografii patronki, egzemplarze książek, życiorys), karty pracy.
Tok lekcji:
- Wysłuchanie Preludium Des-dur ("Deszczowe") op. 28 nr 15 Fryderyka Chopina.
- Określenie nastroju utworu muzycznego:
Nauczyciel: - Co sobie wyobrażacie, gdy słuchacie tego utworu?
N.: - W jaki nastrój wprowadza cię ta muzyka?
Dzieci: - Smutek, zaduma, przygnębienie...
- Wprowadzenie do tematu:
N.: - Czy nastrój tego utworu muzycznego pasuje do wiersza Ewy Szelburg - Zarembiny?
- Zapoznanie z utworem literackim pt. "Szara godzina"
(każdy uczeń otrzymuje kartę z tekstem wiersza).
- Analiza wiersza:
N.: - Odpowiedzmy na wcześniejsze pytanie...
D.: - Nastrój pasuje do muzyki F. Chopina.
N.: - Jakie zjawiska występują w wierszu?
Dzieci potwierdzają swoją odpowiedź poprzez wyszukanie i odczytanie odpowiedniego fragmentu wiersza.
N.: - Powiedz, jaki wyraz pomógł poetce stworzyć nastrój monotonii?
D.: - Szary.
N.: - Wybierz spośród wyrazów odpowiednie formy tego wyrazu i dopasuj je do odpowiednich obrazków - ilustracji.
Dzieci pracują przy tablicy (na wzór ćw. 4, s. 26 - zeszyt lektur).
- Ćwiczenia w pisaniu - karta pracy nr 1 (ćw. j. w.).
N.: - Napisz, jakie były: drzewa, deszcz...
- Bank pomysłów - Jak uniknąć nudy w słotne, dżdżyste dni?
N.: - Powiedz kto w wierszu próbuje walczyć z nudą?
D.: - Piesek.
N.: - Podaj swoje pomysły na walkę z nudą.
D.: uzupełnianie propozycji - zeszyt lektur ćw. 6 s. 28
- Śpiewanie piosenki "Każdy miesiąc kolor ma" - Przewodnik metodyczny, cz. 1, s. 104.
- Prezentacja wiersza "Listopad" (dzieci otrzymują teksty) i jego analiza.
N.: - Kto wysyłał liście?
D.: - Listopad (odpowiedzi poparte fragmentami tekstu).
N.: - Jaki kolor miały listy listopada?
Dzieci odpowiadają fragmentami tekstu.
N.: - Kto roznosił listy?
Dzieci odpowiadają fragmentami tekstu.
- Ćwiczenia w czytaniu - karta pracy nr 2.
N.: - Nie tylko poetka dostała list od listopada. Wiatr - listonosz przywiał jeden liść do ciebie. Przeczytaj go!
Dzieci czytają cicho, następnie głośno omawiają treść listu.
- Wklejenie kart pracy i tekstów wierszy do zeszytu.
- Słuchanie z taśmy magnetofonowej utworu muzycznego "Jesień" z cyklu "Cztery pory roku " Antonio Vivaldiego.
- Podsumowanie zajęć - oglądanie wystawki o autorce i patronce szkoły.
Środki dydaktyczne:
Teksty wierszy.
Ewa Szelburg - Zarembina
"Listopad"
Listopad złocisty
pisze, pisze listy
purpurowe, złote,
jakie ma ochotę.
Wiatry - listonosze
roznoszą listeczki.
Jeden taki liścik
trafił do mej teczki.
Ewa Szelburg - Zarembina
"Szara godzina"
Szare niebo za oknem.
Szare drzewa w sadzie.
Szary deszcz się na wszystkim
szarą mgiełką kładzie.
Szary piesek pod piecem
krótką pali fajkę
i szaremu kotkowi
prawi długą bajkę
o małej, szarej myszce,
która siedzi w norze
i wcale w ten dzień słotny
na dwór wyjść nie może.
Karty pracy nr 1 i 2
Karty pracy zapisane są w formacie .pdf. Do otwarcia pliku potrzebny jest program Acrobat Reader.
|
