www.awans.net
Publikacje nauczycieli
 › awans zawodowy › publikacje nauczycieli › autorzy › kontakt

Renata Janczyk,   Publiczna Szkoła Podstawowa im. Tadeusz Kościuszki w Ciepłej

Program Koła Ekologicznego w szkole podstawowej

I. Wstęp
Zadaniem nauczyciela przyrody jest przekazywanie uczniom wiedzy umożliwiającej im poznanie otaczającego świata, kształtowanie odpowiednich umiejętności i postaw oraz rozbudzanie ciekawości przyrodniczej. Przystępując do opracowania programu Szkolnego Koła Ekologicznego, miałam nadzieję, że pozalekcyjne zajęcia mogą przyczynić się do zaspokojenia powyższych zadań i inspirować ucznia do działań na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego.

Treści zawarte w programie są zgodne z Podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych i gimnazjów z dnia 15 lutego 1999 r. Proponowane metody, techniki i formy pracy umożliwiają realizację założonych celów.

II. Cele ogólne
  • Dostrzeganie wpływu człowieka na środowisko.
  • Wskazanie przyczyn, skutków i mechanizmów niepożądanych zmian w środowisku.
  • Prowadzenie obserwacji środowiska w najbliższej okolicy.
  • Przestrzeganie zasad i norm obowiązujących w życiu społecznym.
  • Budowanie postawy szacunku dla przyrody.
III. Cele dla nauczyciela
  • Ukazanie zależności stanu środowiska od działalności człowieka.
  • Dostarczanie wiedzy na temat skutków i mechanizmów niepożądanych zmian zachodzących w środowisku.
  • Umożliwienie prowadzenia obserwacji środowiska w najbliższej okolicy.
  • Ukazanie sensu obowiązków, zasad i norm obowiązujących w życiu społecznym.
  • Pobudzanie wrażliwości uczniów na piękno przyrody i konieczność jej ochrony.
IV. Cele dla ucznia
  • Dostrzeganie zależności stanu środowiska od działalności człowieka.
  • Poznanie przyczyn, skutków i mechanizmów niepożądanych zmian zachodzących w środowisku.
  • Umiejętność prowadzenia wnikliwej obserwacji i wyciągania wniosków.
  • Rozpoznawanie swoich obowiązków wobec najbliższego otoczenia.
  • Kształcenie postawy szacunku dla przyrody.
V. Treści w ujęciu modułowym
  • Krajobraz najbliższej okolicy i regionu.
  • Zagrożenie najbliższego środowiska.
  • Wpływ człowieka na środowisko.
  • Degradacja środowiska przyrodniczego.
  • Przyroda wokół nas.
  • Formy ochrony przyrody.
  • Kalendarz ochrony środowiska.

Moduł

Lp.

Temat

Formy realizacji

Cele w ujęciu operacyjnym

Krajobraz najbliższej okolicy.

(4 godz.)

1.

Warunki życia ludności we własnej miejscowości.

Pogadanka.

A: Rozpoznaje warunki życia ludności we własnej miejscowości.

B: Określa wpływ ludzi na styl życia.

C: Charakteryzuje różnorodność zachowań ludzkich w stosunku do środowiska.

D: Analizuje wpływ człowieka na kształtowanie krajobrazu.


2.

Walory przyrodnicze najbliższego otoczenia.

Wycieczka do zespołu pałacowo- parkowego Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku.

Interdyscyplinarna ścieżka dydaktyczna.

A: Wymienia poznane obiekty oraz gatunki roślin i zwierząt.

B: Rozróżnia gatunki roślin i zwierząt.

C: Omawia kulturotwórcze walory przyrody.

D: Uzasadnia znaczenie zakątków zieleni dla ukazania piękna przyrody.


Zagrożenie najbliższego środowiska.

(8 godz.)

3.

Źródła zanieczyszczenia powietrza.

Badanie skutków działalności człowieka.

Wykonanie doświadczeń wskazujących na zanieczyszczenie powietrza wody i gleby.

A: Wymienia skutki nieprzemyślanej działalności człowieka.

B: Przedstawia i omawia wyniki pomiarów.

C: Projektuje i wykonuje doświadczenia.

D: Ocenia stopień zanieczyszczenia.


4.

Zanieczyszczenie wody.

5.

Zanieczyszczenie gleby.

6.

Korzystne zmiany zachodzące w środowisku.

Wycieczka i obserwacja.

Wykonanie planu najbliższej okolicy z zaznaczeniem miejsc czystych i zagrożonych.

A: Rozpoznaje korzystne i niekorzystne zmiany zachodzące w środowisku.

B: Lokalizuje na mapie miejsca zagrożone.

C: Określa stopień zanieczyszczenia.

D: Uzasadnia konieczność oszczędnego gospodarowania zasobami przyrody.


7.

Niekorzystne zmiany zachodzące w środowisku.

Wpływ człowieka na środowisko.

(16 godz.)



8.

Odpady

Zbiórka surowców wtórnych.

Warsztaty „Rady na odpady”

A: Wymienia rodzaje odpadów.

B: Rozróżnia pojęcia: recykling, utylizacja, segregacja.

C: Określa sposoby ograniczenia odpadów

D: Uzasadnia możliwość wykorzystania odpadów do różnych celów użytkowych.


9.

Ścieki.

Wycieczka do miejscowej oczyszczalni ścieków.

A: Wymienia metody oczyszczania ścieków.

B: Wyjaśnia znaczenie oczyszczalni ścieków.

C: Charakteryzuje proces oczyszczania ścieków.

D: Uzasadnia potrzebę powstawania kolejnych oczyszczalni ścieków.


10.

Jak dbamy o środowisko w swoim najbliższym otoczeniu.

Pogadanka. Wykonanie prac plastycznych.

Opracowanie Kodeksu Młodego Strażnika Przyrody.

A: Wymienia sposoby ochrony środowiska w swoim najbliższym otoczeniu.

B: Ilustruje omawiany problem.

C: Charakteryzuje swoją postawę wobec środowiska.

D: Planuje metody wpływu na współmieszkańców w celu zwiększenia ich świadomości ekologicznej.


11.

Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym.

Odczyty z liczników. Badanie związku miedzy ilością zużytej energii

a ilością węgla spalonego do jej wyprodukowania.

A: Wymienia źródła energii elektrycznej.

B: Wyjaśnia zależność między ilością zużytej energii a ilością spalonego węgla.

C: Porównuje i analizuje obliczenia.

D: Uzasadnia, dlaczego oszczędzanie energii jest korzystne dla środowiska.


12.

Zużycie wody w gospodarstwie domowym.

Próba obliczeń ilości zmarnowanej wody z cieknącego kranu.

A: Wymienia przykłady marnotrawstwa wody.

B: Wskazuje źródła zanieczyszczenia wody.

C: Dokonuje prostych obliczeń.

D: Analizuje wyniki obliczeń.

Degradacja środowiska przyrodniczego.

(2 godz.)

13.

Przyczyny

i skutki degradacji środowiska.

Projekcja filmu.

Pogadanka.

Karta pracy.

A: Wymienia przyczyny

i skutki degradacji środowiska.

B: Wyjaśnia wpływ zanieczyszczeń na zdrowie człowieka.

C: Klasyfikuje źródła zanieczyszczeń.

D: Analizuje przykłady zaburzenia równowagi ekosystemu.


14.

Wpływ zanieczyszczeń na zdrowie człowieka.

Przyroda wokół nas.

(20 godz.)

15.

Prace w ogródku szkolnym

Jesienne i wiosenne prace w ogródku szkolnym.

A: Rozpoznaje gatunki roślin ozdobnych.

B: Rozróżnia wymagania roślin.

C: Określa wpływ zieleni na estetykę otoczenia.

D: Planuje działania na rzecz upiększenia szkoły i terenu wokół niej.


16.

Rośliny doniczkowe w szkole.

Sadzenie

i przesadzanie roślin doniczkowych.

17.

Pomoc zwierzętom

w okresie zimy.

Gromadzenie suchej karmy dla zwierząt .

Wykonanie karmników

i paśników.

Dokarmianie ptaków i zwierząt

w pobliskim lesie.

A: Wymienia sposoby dokarmiania zwierząt.

B: Wyjaśnia wpływ trudnych warunków zimowych na życie zwierząt.

C: Projektuje i wykonuje karmniki i paśniki.

D: Kieruje pracą zespołu.


18.

Las- zielone płuca Ziemi.

Spotkanie

z leśnikiem.

A: Wymienia korzyści jakie daje człowiekowi las.

B: Omawia wpływ działalności człowieka na zasoby leśne.

C: Określa zależność między stanem zdrowotnym lasów a zdrowiem człowieka.

D: Uzasadnia konieczność ochrony lasu przed nadmiernym wycinaniem i pożarami.


19.

Dbamy

o czystość najbliższej okolicy.

Udział w akcji „Sprzątanie Świata”

Segregowanie śmieci.

Powołanie do działalności

„ Zielonego Patrolu”.

A: Wymienia zasady zachowania ostrożności podczas akcji sprzątania.

B: Wyjaśnia negatywny wpływ dzikich wysypisk śmieci na środowisko.

C: Projektuje sprawny przebieg akcji.

D: Proponuje działania poprawiające czystość

i estetykę otoczenia.


Formy ochrony przyrody.

(14 godz.)

20.

Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt.

Przygotowanie albumu roślin i zwierząt objętych ochrona gatunkową.

A: Definiuje pojecie gatunku chronionego.

B: Wyszukuje informacje z literatury.

C: Charakteryzuje poznane gatunki objęte ochroną.

D: Uzasadnia konieczność ochrony zagrożonych gatunków.


21.

Parki Narodowe.


Wycieczka do najbliższego Parku Narodowego.

A: Wymienia Parki Narodowe.

B: Omawia zasady zachowania się na obszarach chronionych.

C: Opisuje krajobraz parku.

D: Uzasadnia potrzebę tworzenia parków dla zachowania różnorodności biologicznej na Ziemi.


22.

Pomniki przyrody.

Poszukiwanie i opis pomników przyrody w najbliższej okolicy.

A: Rozpoznaje pomniki przyrody.

B: Wyszukuje informacji o pomnikach przyrody w okolicy.

C: Opisuje poznane pomniki.

D: Planuje działania w celu opieki nad pomnikiem przyrody.


Kalendarz ochrony przyrody.

(6 godz.)

23.

Obchody Święta Ziemi i Dnia Ochrony Środowiska.

Przygotowanie gazetek i dekoracji

o tematyce ekologicznej.

Opracowanie scenariusza przedstawienia i prezentacja na apelu szkolnym.

A: Wymienia ważniejsze daty w kalendarzu ekologicznym.

B: Wyszukuje informacji o tematyce ekologicznej.

C: Projektuje gazetki, dekoracje i rekwizyty.

D: Planuje działania w celu popularyzacji idei ochrony środowiska.


VI. Pomoce dydaktyczne
Czasopisma popularnonaukowe, albumy roślin i zwierząt, film, szkło laboratoryjne, papierek uniwersalny, pehametr, szary papier, kartony, bibuła, karty pracy.

VII. Przewidywane osiągnięcia
  • Poznanie wpływu człowieka na środowisko.
  • Zrozumienie mechanizmów i skutków niepożądanych zmian zachodzących w środowisku.
  • Prowadzenie wnikliwej obserwacji najbliższej okolicy.
  • Wdrażanie do przestrzegania zasad i norm życia społecznego.
  • Umocnienie postawy szacunku do środowiska.
VIII. Sposoby oceniania osiągnięć
  • Pochwała słowna na forum grupy.
  • List gratulacyjny dla rodziców.
  • Uwzględnienie aktywności ucznia w ocenie na pierwszy i drugi semestr nauki z przyrody.

IX. Uwagi o realizacji programu
Program przeznaczony jest dla uczniów klas V- VI szkoły podstawowej i obejmuje 60 godzin. Podstawowymi metodami pracy są: pogadanka, obserwacja, eksperyment. Główną formą pracy na zajęciach jest praca w grupach. Program obejmuje zajęcia w terenie, wycieczki oraz spotkania z leśnikiem i pracownikami oczyszczalni ścieków.

X. Ewaluacja
  • Przedmiot ewaluacji: Program Szkolnego Koła Ekologicznego.
  • Uzasadnienie ewaluacji: Zadaniem ewaluacji jest zbieranie i analiza danych w celu oceny programu pod względem atrakcyjności i skuteczności w zdobywaniu wiedzy przez uczniów i kształtowaniu ich umiejętności oraz postaw.
  • Rodzaje ewaluacji: monitoring, ewaluacja cząstkowa i końcowa.
  • Ocena samodzielnej pracy ucznia i jego uczestnictwa w zajęciach objętych programem przy pomocy arkusza obserwacji w skali od 1 do 6 punktów.
Lp. Data Rodzaj przedsięwzięcia Ilość punktów Podpis nauczyciela
         
         
  • Ewaluator: nauczyciel prowadzący zajęcia.
  • Techniki i metody badawcze: obserwacja, analiza dokumentów, kwestionariusz ankiety.
  • Czas ewaluacji: 6 godzin.
  • Wykorzystanie ewaluacji: o sposobie wykorzystania ewaluacji zadecyduje autor programu z uwzględnieniem faktu, że ewaluacja ma służyć doskonaleniu pracy nauczyciela i ucznia.

Ankieta ewakuacyjna dla ucznia

1. Czy chętnie uczestniczyłeś na zajęcia Szkolnego Koła Ekologicznego (podkreśl właściwą odpowiedź)?

Tak Nie Nie mam zdania

2. Która forma pracy podobała Ci się najbardziej?
....................................................................................................................................................

3.Co sprawiło Ci najwięcej trudności?
....................................................................................................................................................

4. Oceń w skali 1 - 6 swoje zaangażowanie w realizację zadań na zajęciach.

1 2 3 4 5 6

4. Twoje uwagi.
....................................................................................................................................................

Dziękuję.


Publikacja dodana do Archiwum Internetowego Serwisu Oświatowego AWANS.NET 11 stycznia 2005 r. do góry

Copyright © 2005 AWANS.NET