Sekta? Nie, dziękuję
Sekta (od łac. secui - rozcinać rozdzielać) w religioznawstwie oznacza grupę wyznawców, która odłącza się od tradycyjnego nurtu religijnego, przyjmując odmienne prawdy wiary, zasady moralne lub sposób sprawowania kultu. W ten sposób z nieco pejoratywnym odcieniem można mówić o odłamach powstających we wszystkich wielkich religiach, w tym także w chrześcijaństwie.
Nasz wiek nie odbiega w tym przypadku ani oryginalnością, ani ilością nowych sekt od wieków poprzednich. W rozstrzyganiu problemu prawdziwości religii bowiem zasadniczy podział przebiega wzdłuż granicy miedzy religią, którą objawił ludziom Bóg, a tymi religiami, które człowiek sam wymyśla. W tym drugim przypadku pozorna różnorodność wierzeń i postaw religijnych daje się ująć w kategorie, uzależnione od kontekstu kulturowego i społecznego. Pośród sekt zaistniałych w historii cywilizacji europejsko - amerykańskiej mamy więc sekty akcentujące sferę poznawczą. W innej kategorii znajdą się sekty skoncentrowane na sferze uczucia, budowane wokół takich wartości, jak: miłość, braterstwo, poczucie bezpieczeństwa. Jeszcze inną grupę tworzą sekty wyróżniające się przesadnym nastawieniem na określone wybory postępowania, podejmowane według odmiennych systemów wartości. Wówczas pojawiają się w nich takie pojęcia, jak "nowe objawienie", "nowa prawda" czy przekonanie o swojej moralnej wyższości, nierzadko podporządkowane mechanizmowi uzyskania materialnego sukcesu, rozwiązywanie problemów życia indywidualnego i społecznego "na skróty".
W tak pojętym współczesnym zjawisku sekt mieści się w rzeczywistości wiele różnych nurtów. Obok tych, które - zgodnie z definicją sekty - wyodrębniły się z chrześcijaństwa, czerpiąc z niego istotne elementy i nadając im inny sens, istnieją sekty pozostałych wielkich religii. Świat współczesny stał się areną, gdzie przenikają się wzajemnie wpływy odłamów hinduizmu, islamu i gdzie ożywia się stare religie Słowian, Majów czy Egipcjan.
To także miejsce, gdzie rodzą się nowe religie na miarę współczesności multimedialnej, dla której swoistą religią staje się New Age, scjentologia czy nieustannie zmieniająca swe zasady religijna postawa, wywodząca się od dawnego cechu budowniczych najprzód świątyni Salomona, a potem średniowiecznych katedr. Mamy też do czynienia z kryptosektami, których rozwój ukrywany jest pod pozorami treningu sportowego (tzw. Walki Wschodu) czy prowadzenia handlu (Amway).
Dlaczego dochodzi do powstania sekt? Podłożem są mechanizmy właściwe współczesnej cywilizacji technicznej, która przytłacza jednostkę nadmiarem informacji przy jednoczesnym braku poczucia sensu, akceptacji i wrażenia autentyczności. Stąd uświadamiana sobie potrzeba zatrzymania tego błędnego kręgu uzależnień pochłaniających człowiekowi czas jego życia. W to właśnie miejsce wchodzą sekty z gotowymi receptami. Sekty zmieniają swoje poglądy, zasady kultu i system wartości. Często też mała z pozoru grupa, dająca poczucie wspólnoty, alternatywna wobec masowej postaci religii tradycyjnej, w miarę wzrostu liczebnego traci wartość psychologicznego źródła ciepła i akceptacji.
W takich współczesnych postaciach sekt, jak Świadkowie Jehowy czy sekta Moona, nastawionych na spektakularne imprezy nagłaśniane przez media w celach propagandowych, nowi adepci są wprowadzani w strukturę o bardzo rozbudowanych powiązaniach i uzależnieniach wielotysięcznej rzeszy członków. Jednym z nich jest m. in. system finansowania działalności i inicjatyw podejmowanych na zewnątrz - najczęściej o charakterze charytatywnym. Ten bowiem rodzaj działalności okazuje się bardzo skuteczną metodą werbowania nowych członków i zyskiwania społecznej akceptacji. Środki pozyskiwania funduszy na tego rodzaju działalność w niektórych sektach wiążą się z niewolniczą pracą zwłaszcza tych, którzy stoją najniżej w hierarchii. Nie zawsze też są to zajęcia produkcyjne czyli praca na roli - coraz częściej mamy do czynienia ze świadczeniem różnego rodzaju usług, zwłaszcza takich, które dają szansę kontaktu z innymi ludźmi, by taką drogą dalej prowadzić akcję werbunkową. Nie brak tu także przypadków religijnego, a właściwie sekciarskiego wykorzystywania prostytucji.
Jakimi metodami werbowani są członkowie? Przedmiotem zainteresowania sekt są przede wszystkim osoby o rozbudzonej wrażliwości duchowej, a zwłaszcza religijnej. To często są najpobożniejsi ministranci czy uczestnicy ruchów i stowarzyszeń katolickich. W zainscenizowanych sytuacjach przekazywane są informacje służące manipulacji psychologicznej. Celem tych działań jest zyskanie wstępnej akceptacji ze strony tych, których "bombarduje się miłością", poddaje się próbie osobowości, zwłaszcza serdecznością i nadmierną troską. Pomocą okazuję się tu tzw. technika "prania mózgu", czyli całkowitego rozbicia systemu postrzegania i rozumienia rzeczywistości, stosuje się blokowanie myślenia indywidualnego, redukcję problematyki intelektualnej do zakresu wyznaczonego dla każdego z członków przez kierujących nią przywódców. W sekcie nie ma miejsca na opór czy negację. Negacja udziału w sekcie bywa powodem prześladowań, przed którymi wzbudzany jest nieustanny, potęgowany w czasie strach. Człowiek który przebył jakiś etap drogi w sekcie, boi się z niej wyjść, świadom zarówno własnego skażenia sektą, jak i możliwej zemsty współwyznawców. Tacy ludzie potrzebują szczególnej opieki i pomocy.
Co więc można radzić wszystkim, którzy stali się już adresatami przymilnych akcji werbunkowych współczesnych sekt?
Najlepszy prezentem dla samego siebie będzie w takiej sytuacji zdecydowana odpowiedź: "nie, dziękuję". Nie warto zaczynać tej drogi donikąd. Im bardziej wzmaga się werbunek, tym bardziej zdecydowane musi być to "nie" - w imię logiki, w imię bezpieczeństwa, w imię prawdy. W sektach próbuje ją wyrazić człowiek, w prawdziwej religii objawionej prawdę o człowieku, o świecie i o bliźnim głosi sam Bóg. Rachunek jest prosty. Sekta? - Nie, dziękuję.
Jak ją rozpoznać? - wskazania praktyczne
- Już pierwszy kontakt z grupą stworzył w Tobie całkowicie nowe widzenie świata.
- Po kilku minutach rozmowy jesteś przekonany, że członkowie grupy są Twoimi przyjaciółmi.
- Osoba przywódcy nie podlega żadnej krytyce. Nikt z grupy nie chce wymienić żadnej z wad przywódcy.
- Istnieją pytania, których w grupie nie wolno zadawać.
- Grupa daje odpowiedzi. Nie zachęca do własnych medytacji i poszukiwania Prawdy na własną rękę.
- Cały czas przebywania w grupie jest w 100% zagospodarowany.
- Twierdzą że tylko przynależność do grupy uchroni cię przed zagładą, katastrofą, pożarciem przez demony, postępowaniem w Armageddonie.
- Świat poza grupą jest zdecydowanie zły, potępiony.
- Zaufanie do Boga wyraża się przez ofiarowanie na rzecz grupy wszystkiego, co posiadasz.
- Decyzję o wstąpieniu do grupy powinieneś podjąć natychmiast.
- Wszelka krytyka grupy lub przywódcy traktowana jest jako prześladowanie religijne, nawet jeśli dotyczy spraw drugorzędnych.
- Wszyscy członkowie grupy mówią jakby ten sam tekst, tylko w różnych wariantach.
- Członkowie grupy posługują się żargonem i terminami, których nie znasz, np.: "kompleks Kaina i Abla", "szaraki", "prospekt i aplain" itp.
- Wszyscy członkowie grupy są zawsze tacy szczęśliwi i uśmiechnięci, że można im tylko tego zazdrościć.
- Kontakty z osobami spoza grupy są uniemożliwione, ograniczone bądź ściśle kontrolowane. Nie ma sensu kontaktować się z kimś spoza grupy, bo to może cię skazić duchowo.
- Funkcjonujesz stale na "podwyższonych obrotach". Nie masz czasu na życie prywatne.
- Każda, nawet najprostsza twoja decyzja wymaga "rozeznania" przez kierownictwo grupy.
- Każda czynność - nawet tak prozaiczna, jak jedzenie czy mycie się - stanowi część rytuału i ma znaczenie "kosmiczne".
- Nie możesz w żadnym momencie odejść od grupy.
- Grupa straszy Cię konsekwencjami utraty zdrowia, zbawienia, Boga - jeśli zdecydowałbyś się odejść.
- Nigdy nie jesteś dość dobry i gorliwy.
- Musisz najpierw się zaangażować, potem zrozumiesz.
- Nigdy nie rozmawiałeś z nikim, kto wystąpił z tej grupy. Kontakt z byłymi członkami jest bardzo trudny lub niemożliwy.
Jeżeli więcej niż pięć stwierdzeń dotyczy Twojej grupy, oznacza to, że twoja chęć wstąpienia do niej jest skutkiem manipulacji. Trafiłeś do totalitarnej grupy kultowej i przebywanie w niej jest dla Ciebie ryzykowne i niekorzystne.
10 rad dla osób dotkniętych problemem sekt
- Zebrać dokładne informacje o grupie, do której należy dziecko lub do której sami zamierzacie wstąpić.
- Prowadzić dokładny dziennik wydarzeń, zbierać wycinki z prasy, nazwiska, adresy, numery telefonów osób, które są w jakiś sposób zaangażowane w grupie. Przy pomocy takich zapisów można skutecznie i bardziej konkretnie prowadzić rozmowy z Centrum Informacji o Sektach bądź osobami, do których zwracamy się o pomoc.
- Nie zwlekać z kontaktem z Centrum Informacji oraz proboszczem Parafii. W początkowej fazie uzależnienia od sekty konkretne i kompetentne działania mogą mieć decydujące znaczenie dla rozwoju sprawy. Często rodzice bardzo późno dowiadują się o tym, że ich dziecko zostało zwerbowane przez sektę.
- Nie wolno pozwolić, aby sekta cokolwiek wymuszała. Udawanie dobrego zachowania lub pozytywnego zainteresowania pogarsza sprawę, gdyż można stać się obiektem bezustannego nękania przez sektę. Nie zgadzać się na włączenie rodziców do sympatyków ruchu i nie przyjmować dla nich zaproszeń na imprezy. Nie wierzyć zapewnieniom o dobrym samopoczuciu dzieci i nie wspierać grupy datkami pieniężnymi.
- Nigdy nie wolno dawać pieniędzy, nie wykupywać fantów. Koniecznie trzeba zdobywać informacje o prawno-majątkowych konsekwencjach wstąpienia dziecka do sekty, ponieważ grupy te często żądają od swoich członków znacznych sum. Zamiast pieniędzy należy podarować dziecku rzeczy osobiste nieznacznej wartości, np. album z fotografiami, kalendarz, kubek do kawy z wpisanym imieniem członka rodziny itp.
- Nie oddawać żadnych oryginalnych dokumentów, świadectw itp. Urzędy kościelne i państwowe są gotowe uwierzytelnić kopie z oryginałów.
- Utrzymać kontakt z dzieckiem. Członkowie rodziny muszą uświadomić sobie, że do siebie należą. Ważne okazje dla wzmocnienia kontaktu to imieniny czy urodziny. Rodzice mają prawo do widzenia się z dzieckiem. W czasie rozmów należy mówić o wszystkim dobrym i pięknym, nie związanym z sektą; o życiowych planach, wspólnym hobby, wspomnieniach rodzinnych, ulubionej muzyce itp.
- Uwaga na fałszywych przyjaciół i "zawodowych" pomocników, którzy obiecują za duże pieniądze i przy częściowo nielegalnych metodach odzyskanie członka rodziny. Niemieckie Inicjatywy Rodziców, po bolesnych doświadczeniach, już przed laty ostrzegały przed tzw. deprogramingiem.
- Pamiętać o tym, że inne rodziny mają podobne problemy, niezależnie od społecznego, kulturowego czy religijnego tła. Nie obarczać się winą za to, co się stało, ale poszukać metod zaradzenia złu. Można w tym celu przyłączyć się do inicjatywy rodziców, kontaktując się z odpowiednimi ośrodkami.
- Zajmować zawsze wyraźną i jednoznaczną postawę negującą sekty i nie brać udziału w spotkaniach reklamujących je- oznacza to odrzucenie ideologii sekt. Równocześnie należy okazywać sympatię i zrozumienie dziecku, niezależnie od jego przynależności do sekty. Dziecko nigdy nie przestanie być synem czy córką swoich rodziców i więzi rodzinne mogą okazać się mocniejsze od tych, jakie wytworzyła sekta.
Gdy dziecko...
- stało się mocniejsze, jakby nieobecne, trudno się z nim rozmawia i brakuje dawnego, dobrego z nim kontaktu;
- zmieniło styl ubierania się, pomalowało pokój na dziwny kolor, ustawiło w nim figurki, obrazki jakiejś nieznajomej osoby (guru) lub zbudowało miniołtarzyk;
- odmawia jedzenia niektórych potraw, zdecydowało się na dietę, często wegetariańską, bezmięsną i zaczęło dość raptownie chudnąć;
- nie chce dotykać rękami mięsa i tłuszczu, wyraźnie brzydzi się naczyniami i przedmiotami dotykanymi wcześniej przez innych domowników np. talerzy, ręczników, sztućców, a dziewczyny w czasie menstruacji nie wchodzą do pomieszczeń, gdzie przygotowuje się i spożywa posiłki, ponieważ uważają siebie za "nieczyste";
- przestaje oglądać telewizję, słuchać radia, czytać gazety - głośno powtarza, że kłamią i zwodzą człowieka;
- zamyka się w pokoju i medytuje, tłumacząc, że tylko w ten sposób potrafi się uspokoić, wyciszyć;
- odmawia uczestnictwa w Mszach św. i nabożeństwach, podważa interpretację Biblii podawaną przez Kościół i neguje potrzebę istnienia Kościoła i Kapłanów;
- gdy coraz częściej dochodzi do poważnych utarczek słownych między dzieckiem a wami (rodzicami), dziecko wyraźnie wami pogardza, wy natomiast macie poczucie, że nagle zjawił się w waszym domu obcy człowiek...
...MOŻLIWE, ŻE WERBUJE JE SEKTA
Publikacja dodana do Archiwum Internetowego
Serwisu Oświatowego Awans.net 10 grudnia 2003
r.
|
