"ZABAWA" - wszelkie czynności bawiące, cieszące kogoś, pozwalające przyjemnie spędzać czas, u dzieci sprzyjające rozwojowi psychicznemu, pomagające poznawać rzeczywistość, których podstawowym motywem jest przyjemność związana z ich wykonywaniem, uczestniczeniem w nich, bawieniem się.
Zabawa dziecka w wieku przedszkolnym jest bardzo często uważana za najważniejszy rodzaj działalności, który w gruncie rzeczy nie tylko dominuje nad wszystkimi innymi, ale je przeistacza, powodując, że czynności o charakterze pracy czy nauki stają się również zabawą. Jest ona dla najmłodszych dzieci najłatwiejszym, najbardziej przystępnym sposobem zapoznawania się z niezrozumiałym, wielkim i tajemniczym światem, przeżywania występujących zjawisk i sytuacji, sprowadzonych do kategorii prostych, łatwych i przyjemnych doznań.
Jednym z ważniejszych zadań przedszkola jest zapewnienie każdemu dziecku warunków aktywnego działania - wyrażania własnej inicjatywy, rozwijania samodzielności i zdolności twórczych, zapewnienie swobody w zabawie. Określone działanie dziecka tylko wtedy mieści się w pojęciu zabawy, gdy podejmuje ją ono z ochotą i gdy w miarę swych możliwości jest w niej twórcą, gdy ma wolny wybór jej treści, rodzaju, tworzywa, partnerów.
Zabawa, zabawka, przestrzeń dla zabawy są ważnymi czynnikami sprzyjającymi pożytecznemu spędzaniu czasu w przedszkolu. Dużą rolę w organizowaniu i przebiegu zabawy spełnia także nauczycielka, która ukierunkowuje dziecięce zabawy.
W toku zabawy i pracy dziecko uczy się od początku, od najmłodszych lat wielu ciekawych i pożytecznych rzeczy. Uczy się wykonywania najprzeróżniejszych czynności, od najprostszych - stopniowo do bardziej skomplikowanych, uczy się operowania różnymi przyborami do zabawy i pracy oraz zużytkowania materiału.
Współczesna psychologia wskazuje wiele różnorodnych funkcji zabaw dziecięcych, podkreśla się też ich ogromne znaczenie dla rozwoju wszystkich sfer osobowości dziecka:
- jest to działalność zaspokajająca istotne potrzeby dziecka, a przede wszystkim potrzebę poznawania i przekształcania rzeczywistości przez własną aktywność,
- dzięki zabawie rozszerza się orientacja dziecka w świecie przyrody i życiu społecznym, w niej uczy się dziecko rozumieć rzeczywistość i odróżniać świat realny od fikcji, są one łatwą, poglądową, dostępną i zajmującą nauką o świecie i życiu człowieka,
- zabawy sprzyjają rozwojowi funkcji psychomotorycznych dziecka, doskonalą jego sprawności fizyczne, ćwiczą ruchy rąk, podnoszą na wyższy poziom procesy analizy i syntezy, rozwijają umiejętność obserwacji, stwarzają okazję do przyswojenia nowych słów, określeń i pojęć, doskonalą mowę, zmuszając do porozumiewania się z kolegami i nauczycielką, rozwijają myślenie i wszystkie operacje umysłowe,
- dzięki nim rozwija się, tak niezbędna w intencjonalnym uczeniu się, zdolność do podporządkowania własnej aktywności i impulsywnych dążeń wymaganiom społecznym.
Rola ich w tym względzie jest szczególnie duża, gdyż umiejętność kierowania własnym zachowaniem kształtuje się w zabawach wcześniej niż w sytuacjach rzeczywistych, nie zabawowych.
Praca dodana do Archiwum Internetowego Serwisu Oświatowego Awans.net 10 listopada 2003 r.
|
