Dynamiczny rozwój sportu współczesnego datuje się od końca XIX w., a zwłaszcza
od wskrzeszenia Igrzysk Olimpijskich w 1896 r. Rozwój klubów doprowadził do powstania w poszczególnych państwach związków sportowych, a następnie międzynarodowych federacji zajmujących się daną dyscypliną. Obecnie sport zdobył sobie sobie stałą pozycję w kręgu zainteresowań współczesnego człowieka, co wyraża się w przeznaczaniu nań coraz większej ilości czasu wolnego, miejsca w prasie codziennej, radiu i telewizji.
Jednak obok zjawisk pozytywnych, jakie niesie ze sobą sport, dają się zauważać również problemy. Jakie są to problemy oraz w którym kierunku podąża rozwój sportu, postaram się odpowiedzieć w tym artykule na przykładzie piłki nożnej.
Problemy współczesnego sportu
Jednym z głównych problemów zarówno współczesnej piłki nożnej jak i innych dyscyplin sportu są korupcja i kaperownictwo. Nie ulega wątpliwości, że piłka nożna na najwyższym poziomie, jak również na poziomie krajowym, przynosi duże zyski nie tylko zawodnikom i trenerom, lecz również organizatorom imprez, producentom sprzętu, działaczom. Fakt, że z tą dyscyplina sportu związane są duże środki finansowe powoduje, że nie brak amatorów chętnych do osiągania korzyści materialnych. Zjawisko korupcji dotyczy głównie przekupywania sędziów, organizatorów imprez, ale także działaczy klubowych, trenerów i sportowców, stojących na drodze do sukcesu własnego zawodnika czy własnej drużyny. Jest to zjawisko naganne nie tylko w sensie moralnym, przeciwstawiające się zasadzie fair play, ale również stojące w sprzeczności z normami prawnymi, obowiązującymi w większości państw.
Drugie zjawisko - kaperownictwo - szczególnie dotkliwie uderza w uzdolnioną sportowo młodzież. Osoby trudniące się tym zawodowo traktują ją w sposób instrumentalny, nie bacząc na potrzeby edukacyjne i wychowawcze. Działacze - biznesmeni, gdyż tak należy ich nazwać, często oferują młodym ludziom wysokie profity za postępy w sporcie. Tak naprawdę kierują się oni głównie własnym interesem.
Następnym problemem, z jakim boryka się futbol jest nie przestrzeganie zasad fair play. Dotyczy to zasad moralnych, a w szczególności "zdrowej rywalizacji". Wcześniej wspomniałem o korupcji, z czym wiąże się "drukowanie" meczy, jednak zdarza się również, że zawodnicy przedkładają sukces i korzyści materialne nad zdrowie własne oraz zdrowie rywala. Ciągła pogoń za wynikiem sportowym powoduje, że zjawisko to obserwujemy coraz częściej podczas meczy piłkarskich. Uwidacznia się ono w agresji na boisku oraz w faulach, które prowadzą często do przewlekłych chorób, niosących zagrożenie trwałej utraty zdrowia. Najlepszym przykładem tego zjawiska są piłkarze, którzy musieli zrezygnować z kariery sportowej w wyniku odniesionych kontuzji.
Dużym postępem w egzekwowaniu zasad fair play są ciągle zachodzące zmiany w przepisach gry oraz regulaminach. Zaostrzenie przepisów gry, jak i kar, np. żółta kartka za każdy atak na nogi przeciwnika z tyłu, a w szczególnych przypadkach - kartka czerwona, spowodowało spadek ilości fauli brutalnych i niebezpiecznych. Jednakże przepis ten jest różnie egzekwowany przez arbitrów piłkarskich. Duże zaostrzenia przepisów w kwestii nie sportowego zachowania zawodników przyczyniły się do spadku agresji na boisku. Zmiana regulaminów dotyczących doboru sędziów, losowań, rozgrywania meczy, ich terminów i czasu mają na celu ograniczenie "ustawiania meczy", a co za tym idzie zmniejszenie korupcji.
Kolejnym żenującym zjawiskiem krążącym wokół piłki nożnej jest agresja kibiców na stadionach piłkarskich. W wielu krajach udało się owo zło społeczne opanować, w Polsce jednak dochodzi nadal do bijatyk na stadionach, dewastacji obiektów sportowych i ich okolic. W wyniku tego pieniądze, które klub mógłby spożytkować na rozbudowę obiektów sportowych, wzbogacenie własnej bazy szkoleniowej, muszą być przeznaczone na remonty i kary. Ogromnym postępem w tej dziedzinie jest tworzenie klubów kibica, wprowadzanie monitoringu na stadionach, kart identyfikacyjnych oraz ogólnokrajowej rejestracji chuliganów piłkarskich. Stadiony piłkarskie są modyfikowane, aby zapewnić optymalne bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom widowiska piłkarskiego. Sądzę jednak, że dopóki świadomość społeczna nie wzrośnie, to mimo wszystkich tych zabezpieczeń i starań nikt nie może czuć się zupełnie bezpiecznie na stadionie piłkarskim.
Następnym, nie mniejszym, problemem współczesnego sportu jest doping farmakologiczny. Być może nie odnosi się on w tak dużym stopniu do piłki nożnej, jak do innych dyscyplin, ale na pewno warto jest o tym wspomnieć i pamiętać. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że obecny sport wyczynowy, bez względu na dyscyplinę, aby zaistnieć na arenie światowej nie może obyć się bez wspomagania farmakologicznego.
Tendencje rozwojowe
Trudno zaprzeczyć, że piłka nożna jest najbardziej popularną grą w naszym kraju, o ile nie na całym świecie. Żadna dyscyplina sportu nie zrzesza tak dużej ilości zawodników wyczynowych jak i amatorów, żadna z dyscyplin nie posiada tak dobrze rozwiniętej siatki organizacyjnej, jak również nie zrzesza takiej ilości klubów sportowych, co piłka nożna. Świadczyć o tym może łatwość dostępu do klubów piłkarskich, które funkcjonują w każdym niemal powiecie.
Ogromny wpływ na rozwój tej dyscypliny sportu miały nasze bogate tradycje i fascynacja piłką. Obecnie najbardziej zaangażowane w jej popularyzację są massmedia. Coraz więcej czasu antenowego poświęca się na relacje z imprez piłkarskich, przeprowadza wywiady z trenerami, działaczami i piłkarzami. W radio i telewizji pojawia się coraz więcej programów poświęconych wyłącznie piłce nożnej. Ukazują się również czasopisma piłkarskie, praktycznie każda gazeta lokalna zamieszcza tabele i wyniki rozgrywek, dodając komentarz z przebiegu rywalizacji w poszczególnych meczach. Niektóre stacje komercyjne np. Cyfra+ utworzyły program poświęcony wyłącznie piłce nożnej, relacjonując w nim przebieg spotkań w lidze polskiej oraz lidze światowej lub ukazując obszerne skróty z tych meczy. Massmedia aktywnie włączają się w popularyzację tej dyscypliny sportu poprzez prowadzenie statystyk, konkursów, takich jak piłkarz kolejki, piłkarz meczu, czy też najładniej strzelona bramka. Prezentowane na żywo relacje z meczów wywołują wśród fanów i miłośników piłki nożnej niezapomniane emocje. W oglądanie transmisji często angażują się całe rodziny. W szczególności dotyczy to transmisji meczów z udziałem drużyny narodowej oraz z Mistrzostw Świata, Mistrzostw Europy lub też meczów pucharowych. Nie ulega wątpliwości, że prowadzona na szeroką skalę działalność massmediów promująca i ukazująca uroki futbolu wpływa pozytywnie na rozwój tej dyscypliny sportu.
We współczesnej piłce nożnej poszukuje się coraz to nowych rozwiązań, które mają na celu usprawnienie przebiegu rozgrywek oraz podniesienie poziomu gry. Kolejne zmiany jakich dokonano w naszej lidze dotyczyły utworzenia w ekstraklasie grupy mistrzowskiej i grupy spadkowej. Nie spełniły one oczekiwanych rezultatów, jednak należy docenić fakt, że działacze czynią starania, aby w polskiej lidze podnieść poziom gry i usprawnić przebieg rozgrywek oraz dostosować je tak, aby nie kolidowały z rozgrywkami pucharowymi. Następne zmiany jakie nastąpiły, to rozszerzenie ilości zespołów grających w poszczególnych klasach oraz zwiększenie liczby zespołów wchodzących do klas wyższych i zespołów spadających do klas niższych. Miało to na celu zwiększenie rotacji i danie szansy awansu wielu równorzędnym drużynom. Zmieniły się również regulaminy i przepisy dotyczące rozrywek w ramach MŚ, ME, rozgrywek pucharowych, np. zwiększenie liczby uczestników w prestiżowych imprezach, wprowadzenie sędziów technicznych decydujących o przedłużeniu regulaminowego czasu gry, wprowadzenie w dogrywce "złotej bramki", mające na celu ograniczenie czasu gry, co wiązało się z warunkami transmisji telewizyjnej (czas antenowy).
Duże postępy zauważalne są również w metodach kierowania procesem treningu. Stają się one coraz bardziej złożone i wymagają coraz to precyzyjniejszych danych. Nie może zajmować się tym jeden człowiek i dlatego na sukces drużyny pracuje cały sztab specjalistów. Zmienia się sposób gry i styl gry, dlatego też, aby odnieść sukces, trenerzy zmuszeni są do poszukiwań nowych założeń i rozwiązań taktycznych, coraz bardziej skutecznych metod treningu oraz sposobów podniesienia indywidualnych możliwości podopiecznych.
Postęp, jaki nastąpił w rozwoju piłki nożnej stawia nowe wyzwania również przed producentami sprzętu sportowego. Obok konieczności nadania swoim wyrobom wysokich walorów estetycznych, zmuszeni są oni także do zapewnienia optymalnych parametrów i wymogów, jakie stawia przed nimi współczesny sport. Aby zapewnić bezpieczeństwo i pełny komfort sportowcom korzystającym z ich produktów, coraz częściej konsultują się z lekarzami oraz specjalistami z innych dziedzin.
Podsumowanie
Reasumując powyższe rozważania stwierdzam, że do najważniejszych problemów, z jakimi boryka się współczesny sport, należą:
- korupcja i kaperownictwo,
- nie przestrzeganie zasad fair play,
- przemoc i agresja na stadionach,
- zły stan techniczny obiektów sportowych.
Jeżeli chodzi o tendencje rozwojowe sportu, ze szczególnym uwzględnieniem piłki nożnej, to należą do nich:
- zmiany w przepisach i regulaminach gry mające na celu usprawnienie gry i skuteczniejsze egzekwowanie zasad fair play,
- poprawa bezpieczeństwa na stadionach,
- promocja sportu w massmediach,
- zwiększenie udziału zespołów w prestiżowych imprezach,
- rozszerzanie ligi,
- tworzenie nowych klubów, rozbudowa sieci klubów piłkarskich i łatwość dostępu do nich,
- tworzenie sekcji piłkarskich i szkółek piłkarskich,
- zmiany dotyczące kierowania procesem treningu i metod treningu,
- rozwój przemysłu sportowego,
- prowadzenie akcji mających na celu upowszechnianie piłki nożnej, jak np. "z podwórek na boisko" o skali ogólnokrajowej.
Sławomir Jarmuda - Najważniejsze problemy i tendencje rozwojowe współczesnego
sportu na przykładzie piłki nożnej. publikacje nauczycieli, AWANS.NET.
Tego samego Autora:
Dzień Dziecka i Dzień Sportu Szkolnego - scenariusz uroczystości szkolnej w Zespole Szkół w Seceminie
Mikołaj na sportowo - scenariusz uroczystości szkolnej w Zespole Szkół w Seceminie
|
